Այսօր մահացավ մայրս, չգիտեմ: Ես երևի առարկա եմ:
Գերմանական նորաձևության 1930 թվականի ամսագրի շապիկին մորս նկարն էր:
Կինը չի նայում տեսախցիկին, խաղային ժպիտը դեմքին հուշում է, որ գիտի ուր որ է պիտի նկարվի՝ երկար ու անխնամ մազեր, ճերմակ հագուստ, իսկական էլեգատություն: Ահա այն գեղեցկությունը, որ միշտ ցանկացա ունենալ:
Այս պատմությունը լսեցի,երբ վեց տարեկան էի մի աղջկա մասին, ով ապրեց, երբ պիտի մեռներ:
Չկա ուտեիք, չկա ջուր, չկա օդ: Չորս օր է բեռնատարը նրանց տանում է ճամբար: Ավագ կանանցից մեկն, ով հազիվ էր հասկանում գերմաներեն մտերմացավ մորս հետ՝ տալով գոյատևման մի կտոր հացը: Մայրս որոշեց երբեք չլքել նրան հատկապես, երբ ճամբար հասնեն ու բաժանվեն խմբերի:
Վերջապես հասան: Գերմանական նացիստական ու մահաբեր ճամբարը ողջունում է բոլոր նորեկներին: Բեռնատարները կանգնեցին: Կանանց հրամայվեց շարվել մի գծով. նրանք, ովքեր երեխաներ ունեյին անմիջապես առանձնացվեցին ավագների խումբ: Մայրս կանգնել էր ընկերոջ կողքին այնքան ժամանակ, քանի դեռ նրանց միջև կանգնեցվեց մի երիտասարդ: Նրանք հաջորդաբար միանում էին ավագների խմբին:
Երբ մորս ընկերը քայլեց հնչեց հրաման < դու նախավերջինն ես>: Մայրս սառեց, բայց չկորցրեց իրեն՝ անցնելով իրենից առաջ կանգնածին սարսափով հետևեց կնոջը որպես վերջինը՝ հուսալով որ զինվորը կլռի: Բախտը ժպտաց նա չկանգնեցրեց մորս, թեպետ գնդապետը ուշի ուշով հետևում էր դրան՝ տեսնելով իր զինվորի բարեսրտությունը նա, որ մինչ այդ չէր միջամտել գիշատիչի հայացքով քայլեց ուղիղ մորս կողմը, հրամայեց բաժանվել իր ընկերոջից ու հրեց նրան, որտեղից գալիս էր:
Մայրս միշտ ասում էր, որ երբեք չի զգացել այդչափ մեծ ատելություն ու ցավ, որքան այդ պահին այդ էակի նկատմամբ: Գնդապետը սատանայի պես մարդ էր, հասցրել էր սպանել հազարավոր գերիների՝ չխղճալով անգամ փոքրերին ինչու պետք է խնայեր մորս: Ավագ կանանց խումբը, ուր մայրս պիտի լիներ վերջին անդամը, ավելի ճիշտ ցանկանում էր լինել տարվեց գնդակահարության: Իսկ այն խումբը, ուր մայրս վերադարձավ՝ փրկվեց: Երբեմն հավատացեք, որ սատանան էլ է մարդ փրկում:
Մայրս ավելացրեց < դու երբեք չես հասկանա՝ ինչպես է կյանքիդ ամենավատը փոխվում ամենալավի>: Ես չհավատացի…
Այսօր մահացավ մայրս կամ գուցե երեկ էր, չգիտեմ: Ես նայում եմ նրա նկարին ու չեմ հասկանում ինչպես կարող է կյանքիս ամենավատը փոխվել ամենալավի: Ես հավատացի…
Այսօր հիշում եմ ինչպիսի երեխա էի, ինչպիսի կին դարձա: Կին, որ ցանկացա լինել:
Այս պատմությունը պատմեցի, երբ արդեն երեսուն տարեկան էի, երբ որոշեցի ուժեղ լինել:
Chopurian 